روغن موتور یکی از مهم‌ترین عوامل در بهبود عملکرد و کاهش اصطکاک قطعات داخلی موتور است. اگر روغن موتور به‌درستی انتخاب نشود، ممکن است عملکرد موتور دچار مشکل شود. یکی از مشکلات رایج، علت افزایش صدای موتور است که به استفاده از روغن موتور نامناسب مربوط می‌شود. در این مقاله از تبریز اتو‌سرویس دلایل این موضوع و راه‌های جلوگیری از آن را بررسی می‌کنیم.
نقش روغن موتور در کاهش صدای موتور
روغن موتور وظیفه روانکاری، کاهش اصطکاک و جلوگیری از سایش قطعات داخلی را بر عهده دارد. زمانی که قطعات موتور به‌درستی روانکاری شوند، صدای تولیدشده در حین عملکرد موتور کاهش می‌یابد. اما اگر روغن مناسبی استفاده نشود، ممکن است صدای موتور افزایش پیدا کند.
علت افزایش صدای موتور می‌تواند به انتخاب نادرست ویسکوزیته، کیفیت پایین روغن یا کاهش خاصیت روانکاری آن مربوط باشد. این مشکل ممکن است باعث استهلاک بیشتر قطعات و کاهش طول عمر موتور شود.
دلایل علت افزایش صدای موتور
استفاده از روغن با ویسکوزیته نامناسب
ویسکوزیته یا گرانروی، میزان مقاومت روغن در برابر جاری شدن است. اگر روغن بیش‌ازحد غلیظ باشد، ممکن است نتواند به‌درستی در مجاری روغن‌رسانی جریان یابد. این مشکل باعث می‌شود که قطعات داخلی موتور به‌خوبی روانکاری نشوند و علت افزایش صدای موتور شکل بگیرد.
از سوی دیگر، روغن بیش‌ازحد رقیق نیز ممکن است لایه حفاظتی کافی بین قطعات ایجاد نکند. در این حالت، قطعات فلزی موتور با یکدیگر تماس بیشتری خواهند داشت و علت افزایش صدای موتور ایجاد می‌شود.
استفاده از روغن بی‌کیفیت یا تقلبی
برخی روغن‌های تقلبی در بازار موجود هستند که فاقد استانداردهای لازم برای محافظت از موتور هستند. این روغن‌ها ممکن است خواص روانکاری ضعیفی داشته باشند و در دماهای بالا به‌سرعت تجزیه شوند. استفاده از این روغن‌ها باعث افزایش اصطکاک، کاهش عملکرد موتور و در نهایت علت افزایش صدای موتور می‌شود.
کاهش خاصیت روغن به‌مرور زمان
روغن موتور با گذشت زمان و کارکرد زیاد، خاصیت خود را از دست می‌دهد. رسوبات، ذرات معلق و اکسیداسیون باعث کاهش کیفیت روغن شده و روانکاری را مختل می‌کنند. اگر روغن کهنه و کثیف باشد، به‌درستی قطعات موتور را پوشش نمی‌دهد و علت افزایش صدای موتور خواهد شد.
استفاده از روغن نامناسب برای شرایط آب‌وهوایی
نوع روغن موتور باید متناسب با شرایط آب‌وهوایی و دمای محیط انتخاب شود. در هوای سرد، روغن‌های با ویسکوزیته بالا ممکن است سخت‌تر جریان پیدا کنند و در نتیجه باعث ایجاد صدای غیرعادی در موتور شوند. در هوای گرم، روغن‌هایی که مقاومت کافی در برابر دمای بالا ندارند، ممکن است به‌سرعت تجزیه شوند و باعث علت افزایش صدای موتور شوند.
عدم تعویض به‌موقع روغن موتور
روغن موتور باید در فواصل زمانی مشخص‌شده توسط سازنده خودرو تعویض شود. اگر روغن موتور بیش‌ازحد کهنه شود، خاصیت روانکاری خود را از دست می‌دهد و اصطکاک بین قطعات را کاهش نمی‌دهد. این مسئله باعث ایجاد صدای اضافی در موتور و حتی افزایش مصرف سوخت شده و علت افزایش صدای موتور خواهد بود.
استفاده از روغن با افزودنی‌های نامناسب
برخی روغن‌های موتور دارای افزودنی‌هایی هستند که باعث بهبود عملکرد آن‌ها می‌شود. اما اگر این افزودنی‌ها با موتور خودرو سازگار نباشند، ممکن است باعث رسوب‌گیری، افزایش سایش و در نتیجه علت افزایش صدای موتور شوند. به همین دلیل، انتخاب روغن با افزودنی‌های استاندارد و سازگار با موتور بسیار مهم است.
چگونه از علت افزایش صدای موتور جلوگیری کنیم؟
انتخاب روغن با ویسکوزیته مناسب
گرانروی به مقاومت اصطکاکی یک مایع یا گاز را در برابر شارش گفته می‌شود.
برای انتخاب بهترین روغن موتور، باید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرد. سازندگان خودرو، نوع و ویسکوزیته مناسب روغن را مشخص کرده‌اند. انتخاب روغنی که با مشخصات فنی خودرو سازگاری داشته باشد، از علت افزایش صدای موتور جلوگیری می‌کند.
استفاده از روغن‌های دارای استاندارد بین‌المللی
روغن‌های دارای استاندارد API، ACEA یا ILSAC کیفیت بالاتری دارند و عملکرد بهتری ارائه می‌دهند. همیشه از برندهای معتبر و تأییدشده استفاده کنید تا از خرید روغن‌های تقلبی جلوگیری شود.
تعویض به‌موقع روغن موتور
تعویض روغن در زمان مناسب باعث می‌شود که موتور همیشه در بهترین شرایط خود کار کند. معمولاً توصیه می‌شود روغن موتور هر ۵۰۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ کیلومتر یا طبق توصیه سازنده تعویض شود.
بررسی منظم سطح و کیفیت روغن موتور
با استفاده از گیج روغن، می‌توان سطح و رنگ روغن را بررسی کرد. اگر رنگ روغن بیش‌ازحد تیره شده باشد یا ذرات معلق در آن دیده شود، زمان تعویض آن فرا رسیده است.
انتخاب روغن مناسب برای شرایط آب‌وهوایی
در مناطق سردسیر، روغن‌های با ویسکوزیته پایین‌تر توصیه می‌شود تا بتوانند در دماهای پایین‌تر به‌راحتی جریان پیدا کنند. در مناطق گرمسیر، روغن‌هایی با پایداری حرارتی بالا عملکرد بهتری خواهند داشت.
استفاده از فیلتر روغن باکیفیت
فیلتر روغن وظیفه حذف ناخالصی‌ها و ذرات معلق از روغن را دارد. اگر فیلتر روغن کهنه یا بی‌کیفیت باشد، ممکن است روغن تمیز به موتور نرسد و باعث افزایش اصطکاک و علت افزایش صدای موتور شود.
تأثیر نوع موتور بر صدای ایجادشده توسط روغن موتور
نوع موتور خودرو تأثیر مستقیمی بر رفتار روغن موتور دارد. موتورهای توربوشارژ به روغن‌هایی با پایداری حرارتی بالا نیاز دارند؛ زیرا دمای بالاتری تولید می‌کنند. اگر از روغن نامناسب در این موتورها استفاده شود، احتمال تجزیه روغن و کاهش خاصیت روانکاری آن افزایش می‌یابد. این موضوع باعث افزایش اصطکاک، ایجاد صداهای غیرعادی و حتی خرابی زودهنگام قطعات شده و علت افزایش صدای موتور می‌شود. بنابراین، توجه به مشخصات موتور هنگام انتخاب روغن، از علت افزایش صدای موتور جلوگیری می‌کند.
اهمیت استفاده از روغن‌های سنتتیک و نیمه‌سنتتیک
ساختار روغن
روغن‌های سنتتیک به دلیل ترکیبات پیشرفته و پایداری بالاتر، عملکرد بهتری در کاهش اصطکاک و جلوگیری از علت افزایش صدای موتور دارند. این روغن‌ها برای خودروهای مدرن و موتورهایی که در دمای بالا کار می‌کنند، توصیه می‌شوند. روغن‌های نیمه‌سنتتیک نیز گزینه مناسبی برای خودروهای معمولی هستند، زیرا ویژگی‌های روغن‌های سنتتیک را با قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تری ارائه می‌دهند.
تأثیر کیفیت روغن بر طول عمر قطعات داخلی موتور
روغن موتور نه‌تنها بر صدای موتور تأثیر دارد، بلکه در افزایش یا کاهش طول عمر قطعات نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. استفاده از روغن نامناسب ممکن است باعث ایجاد رسوبات و سایش زودهنگام شود. این موضوع منجر به کاهش کارایی موتور، افزایش مصرف سوخت و نیاز به تعمیرات پرهزینه شده و درنهایت علت افزایش صدای موتور می‌شود. انتخاب روغن موتور باکیفیت و تعویض به‌موقع آن، از بروز این مشکلات جلوگیری کرده و عملکرد روان موتور را تضمین می‌کند.
سخن پایانی
علت افزایش صدای موتور از مشکلات رایج موتور است که به دلایل مختلفی ازجمله انتخاب روغن با ویسکوزیته اشتباه، استفاده از روغن‌های بی‌کیفیت، کاهش خاصیت روغن در طول زمان و عدم تعویض به‌موقع رخ می‌دهد. این مشکل باعث افزایش اصطکاک، کاهش عملکرد موتور و حتی آسیب به قطعات داخلی می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید همیشه از روغن‌هایی با استانداردهای معتبر استفاده کرد و نوع روغن را مطابق با مشخصات فنی خودرو انتخاب نمود. همچنین، بررسی منظم سطح و کیفیت روغن، تعویض به‌موقع آن و استفاده از فیلتر روغن باکیفیت، از بروز مشکلات جدی جلوگیری می‌کند.