استاندارد API و ACEA در روغن موتور

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر مالک خودرو، انتخاب روغن موتور مناسب برای حفظ عملکرد بهتر و طول عمر موتور است. در این میان، شناخت و درک استانداردهای بین‌المللی مانند استاندارد API و ACEA در روغن موتور نقش بسیار مهمی دارد. این دو استاندارد، به عنوان شاخص‌های اصلی کیفیت موتور روغن، به شما کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتر محصول مورد نیاز خودروی خود را انتخاب کنید. در این مقاله از سیدار به صورت تخصصی استاندارد API و ACEA را بررسی می‌کنیم تا بتوانید باکیفیت‌ترین روغن موتور را انتخاب کنید.

چرا استانداردهای روغن موتور دارند؟

روغن موتور تنها یک روان کننده ساده نیست؛ بلکه یک ماده حیاتی است که نقش‌های زیادی مانند کاهش اصطکاک، خنک‌کاری، تمیزکاری موتور در برابر خوردگی و جلوگیری از سایش را ایفا می‌کند. هر نوع روغن موتور باید ویژگی‌های خاصی داشته باشد تا در شرایط مختلف، عملکرد مناسبی ارائه دهد. در اینجا استاندارد API و ACEA در روغن موتور وارد می‌شوند. این استانداردهای کیفیت علمی و صنعتی را برای تولیدکنندگان تعیین می‌کنند. انتخاب روغنی که این استانداردها را داشته باشد، تضمینی برای باکیفیت بودن آن است.

استاندارد API چیست؟

API (موسسه نفت آمریکا – American Petroleum Institute) یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین موسسات تعیین کننده استانداردهای روغن موتور در جهان است. این استانداردها به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• شاخص «S» (سرویس): مخصوص روغن‌های موتور بنزینی
• شاخص «C» (تجاری): مخصوص روغن‌های موتور دیزلی

برای مثال استاندارد API SN به معنی روغن موتور مناسب برای خودرو بنزینی با عملکرد بالاست. با توجه به مدل و نوع خودروی خود، می‌توانید روغنی را انتخاب کنید که دارای آخرین یا حداقل استاندارد API با موتور خود باشد. هر چه حرف بعد از S یا C بالاتر باشد (برای مثال SN بالاتر از SM)، کیفیت و تکنولوژی پیشرفته‌تر روغن را نشان می‌دهد.

استاندارد ACEA چیست؟

ACEA (انجمن تولیدکنندگان خودرو اروپا – Association des Constructeurs Européens d’Automobiles) یکی دیگر از استانداردهای روغن موتور است. این استاندارد بیشتر کاربردهای اروپایی دارد و به طور خاص برای خودروهای بنزینی و دیزلی، کامیون‌ها و خودروهای سبک تقسیم‌بندی شده است.

ACEA روغن‌ها را بر اساس دسته‌بندی‌های A (خودروهای بنزینی)، B (خودروهای دیزلی سبک)، C (روغن‌های کاتالیزوری و موتورهای کم‌آلاینده) و E (کامیون‌ها و موتورهای سنگین) دسته‌بندی می‌کند. به‌عنوان مثال ACEA A3/B4 نشان‌دهنده روغنی با کارایی بالا برای خودروهای بنزینی و دیزلی سبک است.

تفاوت و شباهت‌های استاندارد API و ACEA در روغن موتور

هر دو استاندارد API و ACEA، کیفیت روغن موتور را ارزیابی می‌کنند، اما تفاوت‌هایی نیز دارند که باید قبل از خرید روغن موتور با آنها آشنا شوید:

·     محیط جغرافیایی

استاندارد API بیشتر در آمریکا و کشورهای مرتبط کاربرد دارد و براساس نیازهای بازار و موتورهای آن منطقه تولید شده است. در مقابل ACEA مخصوص بازار اروپا است و متناسب با شرایط و مقررات سخت‌گیرانه این منطقه تولید شده است. تفاوت جغرافیایی باعث شده هر استاندارد به ویژگی‌های خاص بازار خود توجه کند، اما هدف نهایی هر دو بهبود عملکرد موتور است.

·     تمرکز استانداردها

ACEA تمرکز زیادی بر روی کاهش آلایندگی، بهینه‌سازی مصرف سوخت و سازگاری با موتورهای پیشرفته و کم‌مصرف دارد؛ زیرا قوانین محیط زیستی اروپا بسیار سختگیرانه است. در مقابل API  بیشتر روی حفاظت موتور، دوام و کارکرد مطمئن در شرایط مختلف تمرکز دارد. بنابراین ACEA بیشتر روی جنبه‌های زیست‌محیطی و فناوری‌های جدید موتور تاکید می‌کند و API بیشتر جنبه‌های کلی کارایی و محافظت موتور را مد نظر قرار می‌دهد.

·     دسته‌بندی روغن‌ها

API روغن‌ها را براساس نوع موتور (بنزینی یا دیزلی) و سطح عملکرد طبقه‌بندی می‌کند، به‌طوری که مشخص است روغن برای چه نوع موتوری و چه شرایطی مناسب است. در مقابل ACEA  دسته‌بندی دقیق‌تری دارد که علاوه بر نوع موتور، شرایط کاری خودرو مانند بار، دور موتور و نوع استفاده (شهر، بزرگراه، بار سنگین) را هم در نظر می‌گیرد. این موضوع باعث می‌شود روغن‌های ACEA تخصصی‌تر و متناسب‌تر با نوع استفاده در اروپا باشند.

·     شباهت و ترکیب استانداردها

هر دو استاندارد API و ACEA هدف مشترکی دارند: تضمین کیفیت و کارایی روغن موتور برای محافظت از موتور و افزایش عمر آن. همچنین بسیاری از روغن‌های موتور امروزی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که همزمان هر دو استاندارد را دارند. این یعنی روغن می‌تواند در بازارهای مختلف و برای انواع موتورهای متفاوت، عملکرد بهینه و کیفیت بالایی داشته باشد و استانداردهای سختگیرانه هر دو سیستم را برآورده کند.

چگونه بهترین روغن موتور را با توجه به استاندارد API و ACEA انتخاب کنیم؟

برای اینکه بتوانید یک روغن موتور مناسب انتخاب کنید، بهتر است هنگام خرید به این نکات توجه داشته باشید:

1. مطالعه دفترچه راهنمای خودرو: همیشه اولین گام برای انتخاب روغن موتور، مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو است. در دفترچه راهنمای خودرو معمولا استانداردهای لازم برای روغن موتور و گرانروی ذکر شده است.
2. توجه به نوع موتور و شرایط کاری: خودروهای بنی و دیزلی نیازهای متفاوتی دارند. همچنین اگر در شرایط سخت مانند ترافیک شهری، رانندگی در خودروی بالا، یا حمل بار سنگین استفاده می‌شود، باید روغنی انتخاب کنید که در برابر این شرایط مقاوم باشد.
3. بررسی برچسب‌ها: هنگام خرید روغن موتور، به دنبال برچسب‌هایی باشید که API استاندارد و ACEA در روغن موتور را نشان می‌دهند. این اطلاعات معمولا روی بسته‌بندی یا قوطی روغن درج شده است.
4. توجه به تاریخ تولید و بسته‌بندی: روغن موتور یک محصول حساس است که با گذشت زمان خواص خود را از دست میدهد. پس بهتر است روغن تازه و از برندهای معتبر تهیه کنید.

نکات مهم برای نگهداری و تعویض روغن موتور

انتخاب روغن موتور با کیفیت بسیار مهم است، اما نگهداری و تعویض به موقع آن اهمیت بیشتری دارد. معمولا تعویض روغن موتور طبق توصیه کارخانه سازنده بین ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ کیلومتر انجام می‌شود. به یاد داشته باشید که تعویض منظم روغن نه تنها عملکرد موتور را بهبود می‌بخشد، بلکه می‌تواند از هزینه‌های تعمیرات سنگین موتور نیز جلوگیری کند.

سخن آخر

شناخت و آگاهی از استاندارد API و ACEA در روغن موتور مهم‌ترین قدم برای انتخاب روغن با کیفیت است. این استانداردها تضمین می‌کنند که روغن موتور علاوه بر عملکرد مطلوب در شرایط عادی، در شرایط سخت و استفاده طولانی‌مدت نیز از موتور محافظت می‌کند. با توجه به تنوع بالای محصولات موجود در بازار، انتخاب یک روغن موتور که هر دو استاندارد API و ACEA را داشته باشد یا حداقل مطابق با توصیه‌های خودروی شما باشد، از هر نظر یک تصمیم اقتصادی و هوشمندانه است.